Arabulucu kimdir?

  Arabulucu; sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız, Adalet Bakanlığında sicile kayıtlı kişidir.

  Arabulucunun süreçteki ana fonksiyonu, taraflar arasında sağlıklı ve etkili bir iletişim ortamı hazırlayarak, birbirlerini anlamalarını sağlamak, maddi sorunlar kadar duygusal boyutlarında da uyuşmazlığın ele alınmasını sağlayarak geleceğe yönelik ilişkilerin de sağlam bir zemine oturtulmasını temin etmek, yeniden çerçevelendirme, özetleme gibi teknikler uygulayarak gerektiğinde özel görüşmelere yapmak suretiyle tarafların gerçek menfaatlerinin farkına varmasını sağlamak, ihtiyaç duyulması halinde soğuma süreci oluşturup tarafların çözüm seçeneklerini oluşturmalarına katkı sağlamaktır.

  Arabulucu çözümü kendisi üretmemekte, tarafların çözüm seçenekleri oluşturmalarına yardımcı olmakta ve çözüm seçenekleri üretemedikleri anda da taraflara uygun bir çözüm önerisinde bulunabilmektedir. Bu çözüm önerisini taraflar kabul edip etmemekte ise serbesttirler.

Arabuluculuğu kimler yapabilir?

  Resmi olarak arabuluculuğu, adalet bakanlığı bünyesinde tutulan Arabulucular Siciline kayıtlı arabulucular yapabilmektedir.

Arabulucunun görevi nedir?

  Arabulucu, bu süreçte hakim gibi karar vermez, taraflara çözüm önermez. Arabuluculuk görüşmeleri neticesinde taraflar uyuşmazlığı kendileri uzlaşarak çözerler. Arabulucu taraflara yeni bir bakış açısı sağlar, tarafların aralarındaki uyuşmazlığın sebebini, ihtiyaçlarını ve hatta menfaatlerini tespit ederek öncelikle bu konularda tartışmalarını ve uyuşmazlığa ihtiyaçlarına ve menfaatlerine uygun çözüm bulmalarını sağlamaya çalışır, bir anlamda yol gösterir. Burada taraflar arabulucu refakatinde kendi çözümlerini kendileri üretirler ve bunu yaparken birbirlerini anlamaya çalışırlar. Neticede taraflar çözümü ürettiklerinden varılan sonuçtan her iki taraf da memnun olur.

Ne zaman arabulucuya başvurulabilir?

  Henüz dava açmadan ve hasım konumuna gelmeden uyuşmazlığın tarafları arabulucuya başvurarak zamandan ve paradan tasarruf ederek uyuşmazlığı dostane şekilde çözebilirler. Devam eden davalarda da taraflar mahkemeye isteklerini bildirerek arabulucuya başvurabilirler.

Arabuluculuk maliyeti nedir?

  Arabuluculuk ücretinin asgarisi Adalet Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Konusu para olan uyuşmazlıklarda Bakanlık tarafından belirlenen belirli bir yüzdesi, konusu para olmayan uyuşmazlıklarda saat ücreti alınmaktadır. Arabuluculuk, dava yoluna göre daha ekonomiktir ve daha kısa sürede sonuca ulaşmaktadır.

Dava şartı arabuluculuk ne demektir?

  Mevzuattaki düzenlemeler çerçevesinde, işçi-işveren uyuşmazlığına ilişkin davalar, ticari davalar ile tüketici uyuşmazlıkları ile ilgili davalar açılmadan önce arabulucuya müracaat etmek ve hukuki sorunları bir arabulucu nezdinde görüşmek zorunlu kılınmıştır. Bu görüşmeler neticesinde taraflar uzlaşamaz ise arabulucunun düzenleyeceği son tutanak dava dilekçesine eklenerek dava açılabilecektir. Aksi halde dava usulden reddedilecektir.

İhtiyari arabuluculuk ne demektedir?

  Taraflar, gerek dava şartı olan, gerekse dava şartı olmayan, üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri özel hukuk uyuşmazlıklarını çözmek için, Arabuluculuk Sicilinden kendilerinin seçecekleri bir arabulucuya başvurabilirler. Kira uyuşmazlığı, iş kazası, meslek hastalığı, miras hukukundan kaynaklan uyuşmazlıklar ve benzeri uyuşmazlıklarda ise arabuluculuğa ihtiyari olarak başvurulabilir.

Hangi davalarda arabulucuya müracaat dava şartıdır?

  01.01.2018 tarihinden itibaren İş Kanununa getirilmiş olan düzenlemelerle, işçilik alacakları, tazminatları ile işe iade davalarında dava açmak isteyen taraf öncelikle arabuluculuk yoluna başvurmak dava şartıdır.
01.01.2019’dan itibaren de Ticaret Kanununa getirilmiş düzenlemelerle, Türk Ticaret kanununun 4.maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilmiş olan ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurmak dava şartıdır.
28.07.2020 tarihinden itibaren Tüketici Kanununa eklenen hükümlerle, tüketici uyuşmazlıklarında dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak dava şartı haline getirilmiştir.

Dava şartı arabuluculuk kapsamında kalan bir davayı açmadan önce ne yapmalıdır?

  Açılmak istenen dava, dava şartı arabuluculuk kapsamındaysa, önce dava hangi adliyede açılacak ise o adliyede bulunan arabuluculuk bürosuna başvuru yapılmalıdır. Bu başvuru üzerine,  sicile kayıtlı bağımsız bir arabulucu atanır ve başvurana bildirilir.
Arabuluculuk sicilinden her iki taraf da arabulucu seçebilir ve kendilerinin seçtikleri arabulucuya başvurabilirler.

Arabuluculuk süreci nasıl işleyecektir?

  Arabulucu, kendisine atanmış olan dosyayı sistemden kabul ettikten sonra ya da tarafların kendisini ihtiyari olarak seçmelerinden sonra tarafları arar, ön görüşme yapar, oturum gününü ve yerini belirleyip tarafları arabuluculuk görüşmesine davet eder. Arabulucu, görüşmede tarafların taleplerinden ziyade ihtiyaçlarını, menfaatlerini görmelerini sağlar ve çözüm için seçenekler oluşturmalarına yardımcı olur . Tarafların çözüm üretemediklerini gördüğü noktada da arabulucu çözüm önerisi getirebilecektir. Arabulucu tarafsızdır, hukuki tavsiyelerde bulunamaz. Görüşme neticesinde de anlaşılan ya da anlaşılamayan hususları içeren bir tutanak tutacaktır.

Arabuluculuğun dava şartı olduğu davalarda, arabuluculuk yoluna gidilmeden dava açılırsa ne olur?

  Arabuluculuk yoluna başvurulmadan dava açılırsa, dava mahkemece usulden reddedilecektir. Dava açılmamış sayılacaktır.

Arabuluculuğa müracaat etmekle dava hakkım zayi olur mu?

  Arabuluculuğa başvurmak her hangi bir hak kaybına neden olmayacağı gibi anlaşma olmaması halinde dava açma hakkı bakidir. Tarafların anlaşmaları halinde ise tarafları ve konusu aynı olan uyuşmazlıkla ilgili dava açma imkanı olmaz.

Arabuluculuk görüşmelerine kimler katılabilir?

  Taraflar katılabilir, taraf şirket ise şirket yetkilisi katılabilir ya da vekâletinde arabuluculuk görüşme yetkisi bulunan avukatları arabuluculuk görülmelerine katılabilir. İş uyuşmazlıklarında ayrıca, taraf olan şirketse, şirket tarafından yetkilendirilen sigortalı bir çalışanı vasıtasıyla görüşmelere katılabilir. Ayrıca uzman kişiler ve tarafların ortak anlaşmaları ile başkaca 3.kişiler de görüşmelere katılabilir.

Dava şartı arabuluculuk ne kadar zamanda bitmelidir?

  Dava şartı kapsamına giren iş davalarında ve tüketici uyuşmazlıklarında 3+1 haftada, dava şartı kapsamına giren ticari davalarda ise 6+2 haftada arabuluculuk görüşmeleri sonuçlanmalı ve son tutanak düzenlenmelidir.

Arabuluculuk pahalı bir yöntem midir?

  Arabuluculuk yöntemi, dava ve yargılama yoluna göre oldukça düşük maliyetlidir.

Arabuluculuk görüşmelerine katılmazsak ne olur?

  İlk arabuluculuk görüşmesine mazeretsiz katılmayan taraf ileride açılacak olan davada haklı çıksa bile tüm yargılama giderlerinden sorumlu olacaktır. Ayrıca vekil ile temsil edilmesi halinde lehine taraf vekâlet ücretine de hükmedilmeyecektir.

Tüm davalar arabuluculuk kapsamındadır?

  Değildir. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğa gidilebilir.

Arabuluculukta hak ve zamanaşımı süreleri işler mi?

  Dava şartı arabuluculukta başvurucunun arabuluculuk bürosuna müracaat tarihinden son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez. Son tutanakla beraber davacı davasının tabi olduğu zamanaşımı süresi içerisinde davasını açmalıdır. İşe iade davalarında ise son tutanağı alan davacı 2 haftalık süre içerisinde davayı açmak zorundadır. İhtiyari arabuluculukta ise tüm tarafların arabuluculuk yapılmasını kabul ettiklerini bir tutanağa bağlamalarından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez.

Arabuluculuk görüşmesinde varılan anlaşmaya uyulmaz ise ne yapılmalıdır?

  Arabuluculuk sonucunda düzenlenen anlaşma tutanağı,  taraflardan birinin mahkemeye başvurarak icra edilebilirlik şerhi alması ile ilam hükmünde belge olur. Bu evrak ilamlı icraya konulabilir. Taraflar ve avukatlarının birlikte imzalan anlaşma belgeleri ise icra edilebilirlik şerhine ihtiyaç duymaksızın ilam mahiyetinde sayılmaktadır.

Arabuluculuk ücreti ne kadardır? Kim öder?

  İhtiyari arabuluculukta, Arabuluculuk sonucunda taraflar anlaşırlarsa anlaşılan rakamın belli bir tutara kadar olan kısmının %6’sını aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit olarak ödenir. Görüşmeler sonunda anlaşılamazsa arabuluculuk tarifesinde yer alan saat ücreti taraflarca eşit olarak ödenir. Dava şartı arabuluculuk sonucunda taraflar anlaşırlarsa anlaşılan rakamın belli bir tutara kadar olan kısmının %6’sını aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit olarak ödenir. Tarafların anlaşamamaları halinde ilk 2 saatlik ücreti devlet ödeyecek olup bu saati aşan miktarı yine aksi kararlaştırılmadıkça taraflar eşit olarak ödenecektir. Arabulucuya bakanlığın ödediği ücret ise uyuşmazlığın yargıya intikal etmesi durumunda, davayı kazanma kaybetme durum ve oranlarına göre yargılama giderleri olarak taraflardan tahsil edilir.